Historie

Kaatsvereniging Pim Mulier

In 1886 richten drie heren de eerste kaatsvereniging in Witmarsum op. Voor dat jaar wordt er in en om Witmarsum al gekaatst. In de Leeuwarder courant van 1784 staat al een aankondiging van een kaatspartij in Witmarsum. Deze kaatspartij is georganiseerd door een kastelein, die de prijzen beschikbaar stelt. De prijsuitreiking vindt plaats in het café met de gedachte om wat extra mensen te trekken.

1886: oprichting Wytmarsum

Het georganiseerde kaatsen begint in 1853 met de PC in Franeker. Het duurt daarna nog 32 jaar voor de oprichting van de eerste kaatsvereniging die nu nog steeds bestaat: de vereniging van Bolsward. Eén jaar later is de beurt aan Witmarsum. Onder de naam Wytmarsum gaat in ons dorp de kaatsvereniging van start. De drie mannen die de kaatsvereniging van Witmarsum in 1886 hebben opgericht zijn:

  • Wisse Postma: voorzitter en winkelman
  • Auke A. W. Kooistra: secretaris en boer
  • Lyckle W. Boersma: penningmeester en schilder

1897: oprichting Nederlandsche Kaatsbond

Pas elf jaar later, in 1897 dus, neemt Jan Bogstra uit Franeker het initiatief voor de oprichting van de Nederlandsche Kaatsbond (de N.K.B.). Wytmarsum sluit zich hier meteen bij aan. Er wordt echter nog een tweede kaatsvereniging uit Witmarsum lid van de N.K.B. In 1896 is namelijk De Concurrent in Witmarsum opgericht. Waarom een tweede vereniging, is niet bekend. Misschien onenigheid? Helaas is dit uit de oude notulenboeken niet te achterhalen. Twintig jaar lang heeft Witmarsum twee kaatsverenigingen gehad.

Muliers zilveren wisselbal

Op Pinkstermaandag in 1900 kaatsen ze in Witmarsum de ‘Bond’. Het is de vierde bondspartij met 24 parturen op de lijst. De heer Mulier stelt de prachtige zilveren wisselbal beschikbaar aan het hoofdbestuur van de N.K.B. Om deze wisselprijs wordt die dag in Witmarsum meteen gekaatst. Het bestuur van Wytmarsum draagt daarop de heer Pim Mulier voor als beschermheer van de vereniging. De bondspartij in 1900 houden ze in de Hertekamp. Dit is een stuk land van Abel Wiarda Kooistra, die dit beschikbaar stelt voor het kaatsen zolang als hij leeft. Wytmarsum hoeft hierdoor niet langer op de keatsbuorren te kaatsen.

Bondspartij en ‘grote partij’

Ons dorp heeft altijd goede kaatsers gehad met als gevolg vele successen op de ‘Bond’. In 1903 wint Wytmarsum de 4de prijs op de bondspartij. De eerste prijs gaat echter naar …… De Concurrent. Maar het jaarverslag van 1903 maakt geen woord vuil aan deze winnaars. Het jaar daarop neemt Wytmarsum revanche en winnen zij voor de eerste keer de bondspartij. En het is zeker niet de laatste keer.

In 1907 neemt de ledenvergadering het besluit dat de ‘grote partij’ voortaan altijd op de eerste zondag van augustus wordt gehouden. Tot op dit moment is daar geen verandering in gekomen, hoewel we de ‘grote partij’ nu de ‘heren hoofdklasse partij’ noemen.

Opheffen van De Concurrent

En dan breekt de Eerste Wereldoorlog uit. Ondanks dat Nederland neutraal is in deze oorlog, gaat de oorlog niet helemaal ongemerkt aan Witmarsum en de kaatsclub voorbij. Zo kunnen tijdens de Eerste Wereldoorlog de notulen niet altijd worden gemaakt. Er staat in het notulenboek van 1915: “Wegens mobilisatie en het onder de wapenen zijn van de secretaris zijn door den loco-secretaris geen aantekeningen gehouden”.

Maar tijdens en na de oorlog gaat kaatsen gewoon door. De leden van beide kaatsverenigingen winnen vele prijzen. Tot 1916 blijft dit zo, maar in dat jaar wordt De Concurrent opgeheven. De overblijvende kaatsvereniging Wytmarsum neemt de bezittingen en de schulden over, groot 16 gulden. Het samengaan legt Wytmarsum geen windeieren, zo blijkt in het jaar erop: 1917 is een topjaar gezien de kaatssuccessen. De kaatsers winnen de Bond, de Jong Nederland en de Freule in dat jaar.

Wisselbekers Merke-partijen

Ook begin vorige eeuw is een bestuursfunctie bij een kaatsvereniging al een drukke hobby. Het bestuur telt slechts drie personen. Door alle drukke werkzaamheden voor het organiseren van de wedstrijden, besluiten ze dat uit te breiden naar vijf.

In de jaren ‘40 zijn er twee opmerkelijke gebeurtenissen. In 1946 wordt voor het eerst tijdens de ‘grote partij’ de koningsprijs verkaatst, onder de naam ‘Taede Zylstra beker’. Hotse Schuil wint deze beker in 1946. En in 1948 schenkt beschermheer Mulier de wisselbeker voor de jongens-afdelingswedstrijd op Merke-sneon. Een prachtig initiatief van de heer Mulier, dat het bestuur in dank aanneemt. Pim Mulier is regelmatig te gast tijdens de Merke partijen in Witmarsum.

Wytmarsum wordt Pim Mulier

In 1954 overlijdt beschermheer Pim Mulier. Als eerbetoon gaat de kaatsvereniging vanaf dat moment verder onder de naam Pim Mulier. Uiteraard is hiervoor toestemming gevraagd aan de familie Mulier.

De jaren vliegen voorbij met vele successen en vele jubileumfeesten. De kaatsvereniging leeft als nooit tevoren. Reden genoeg om in 1961 de eerste wintertrainingen te organiseren. Maar ook als het seizoen weer aanbreekt en er weer op de velden kan worden gekaatst verandert er het één en ander. In 1962 zijn de eerste wedstrijden op het sportterrein aan de Flietsterdyk.

Afschaffen vaandeldrager

Tijdens de jaren ‘70 is de tijdgeest mede verantwoordelijk voor een aantal veranderingen, zoals het opzetten van nieuwe wedstrijden. In 1971 bestaat het bestuur uit zeven personen, ook al vervalt er een opmerkelijke functie binnen de vereniging. Tijdens de ledenvergadering valt het besluit te stoppen met de functie van vaandeldrager. De functie is overbodig, omdat op de ‘Bond’ het vaandel dragen is afgeschaft. Willem Lautenbach is daarmee na 22 jaren trouwe dienst officieel vaandeldrager af.

In 1974 verandert de naam van de Merke-snein partij in de ‘Haye Rypmapartij’. Een krans hoort bij het winnen van het kaatsen, vinden wij nu. Maar pas sinds 1977 krijgen de winnaars op de merke-ledenpartij een krans uitgereikt. In datzelfde jaar wordt de eerste zaalkaatspartij in de sporthal van Makkum georganiseerd. Blijkbaar is dat nog niet voldoende, want in 1979 wordt in Witmarsum het straatkaatsen geïntroduceerd.

Damesklasse

En de dames laten van zich horen. Steeds meer dames doen mee aan de ledenpartijen en hierdoor komt er in 1982 voor het eerst een aparte dames klasse tijdens de merkepartij. Dit blijkt een goede stimulans voor het dameskaatsen.